Grad je smešten na ušću Šumanke (Šumanske reke) u Jablanicu, koja u daljem toku prolazi kroz Leskovačko polje i poznata je kao najveća sušica u Srbiji (presušuje u letnjim i zimskim mesecima). Lebane se nalazi na magistralnom putu Leskovac – Priština, 21 km jugozapadno od Leskovca, koji je središte Jablaničkog okruga. Lebane spaja Južno Pomoravlje sa Kosovom i Metohijom, a time i čitav jugoistok Srbije sa Jadranskim morem, što ga je (pre NATO agresije) činilo značajnom tranzitnom zonom. Na povoljan geografski položaj opštine utiče i njena blizina Nišu, koji predstavlja jedno od glavnih saobraćajnih čvorišta Evrope i granici Srbije sa Makedonijom, ali i relativna blizina auto-puta (20 km).
Na prostoru opštine postojale su ljudske zajednice od praistorije. Lebane je osnovano 1878. godine na reci Jablanici, pored istoimenog sela. Do razvoja naselja dolazi tek kada je postalo sedište Jablaničkog sreza. Bilo je poznato po dve topole, obima oko 10 metara, i tri velika orahova drveta koja su rasla kod pešačkog mosta. U periodu između dva svetska rata Lebane je ostalo na nivou seoske varošice, sa malim brojem stanovnika. Godine 1976. desila se katastrofalna poplava u kojoj su izgubljena dva života, a materijalna šteta je bila velika. Zahvaljujući finansijskoj pomoći, u Lebanu dolazi do brže industrijalizacije i varoš se brže razvija.
